Spread Nedir? Kavramı forexte yatırım yapan herkesin merak ettiği konular başında gelmektedir. Çünkü yapacağınız yatırımlarda yurtdışı forex aracı kurumları kazanç sağlayabilmek için kullandığı kesintiler olarak karşımıza çıkmaktadır. Daha detaylı anlatacağım ama anlaşılması açısından birşey anlatmam gerekirse dövizcilerden dolar almaya gittiğinizde birçok farklı fiyat ile karşılaşırsınız hepsi ana fiyat üzerine ekleme yaparak size satış sunmaktadırlar. İşte yurtdışı forex aracı kurumları da size sundukları hizmetlerden böyle kazanç sağlamaktadırlar. Ayrıca yeni başlayan yatırımcılar için Forex Nedir yazımı okumanızı tavsiye ederim.
Yazımda Neler Bulacaksınız?
Forex Spread Nedir?
Forex piyasasında işlem yapan bir yatırımcı işlem yaptığı döviz kurunu tek bir fiyattan alıp satmaz çünkü işlem yaptığı döviz kuru için piyasada bir alış bir de satış fiyatı vardır. Kelime anlamı ‘yayılmış’ olan bu kavram tüm yatırımcılar tarafından kabul görmektedir. Peki bu mantıkta forex piyasasında işlem yapanların sıklıkla karşılaştıkları Spread Nedir? veya Spread Oranı Nedir? kavramları. Spread; finansal varlıkların endeks, hisse senetleri, döviz veya diğer emtiaların alışı ile satışı arasındaki fiyat farkıdır. Birçok finansal araçta kullanılmakla birlikte genel anlamda paritelerin alış ve satış fiyatları arasındaki farkı ifade eder. Örneğin bir aracı kurum fiyat sağlayıcısından aldığı bir dövizi 5,10 TL’den satmakta ancak 5,00 TL’den almaktadır. Bu durumda arada 10 kuruşluk ya da 100 pipslik bir spread oluşmaktadır. İşlem yapılırken ödenen alış ve satış fiyatı arasındaki bu farka işlem maliyeti (Spread) denir.
Spread PİP (Price İnterest Point) olarakta ifade edilir. PİP birçok paritede 0’dan sonraki 4. Basamaktaki değişiklik gözlenerek ölçülür. Paritelerde meydana gelen fiyat hareketlerini ölçen en küçük birime pip denir. Borsada ürün fiyatındaki küsuratlar oldukça önemlidir bu yüzden Spread oranının küçük tutulması önem arz etmektedir. Spread oranının düşük tutulması ve finansal ürünlerin likidite durumu da önemlidir. Bankalarda ve döviz bürolarındaki Spread oranları Forex piyasasındaki oranlara göre çok daha fazladır. Forex piyasanın diğer piyasalara oranla daha çok tercih edilmesinin bir diğer sebebi de budur.
Spread Çeşitleri Nelerdir?
Spread çeşitlerine baktığımızda firmalar iki seçenek üzerinden yatırımcılarına hizmet vermektedirler. Bunlar; Sabit Spread ve Dinamik Spread olmak üzere 2 türdür.
Sabit Spread; Adından da anlaşılacağı gibi bu spread türü piyasadaki dalgalanma değişimlerden etkilenmeden belirli aralıklarda kalır. Piyasadaki durumlardan etkilenmemesi ve spread oranının belirli bir aralıkta sabit olması en çok tercih edilen spread türü arasında yer almasına neden olmaktadır. Üründe likiditenin yükselip düşmesinden etkilenmez.
Dinamik Spread; piyasada meydana gelen dalgalanma ve değişimlerden etkilenir ve bu etkilenme sonucunda Spread artar ya da azalabilir. Piyasadaki likiditenin yükselip düşmesinden ters orantılı olarak etkilenir. Likiditenin yüksek olduğu zamanlarda spread oranı düşer, likiditenin düşük olduğu zamanlarda ise bu oran artar. Ben dahil birçok yatırımcı dinamik spread oranı ile işlem yapmak istemez. Çünkü merdivenaltı firma diye tabir edilen aracı kurumlar fiyat dalgalanmalarında veya önemli veri zamanlarında bu makası artırarak yatırımcılarının kazanmasına imkan vermezler.
Spread Oranı Örnekleri
Spread hesaplamak için opsiyonlar için strike price ve exercise price denilen bir kullanım fiyatı bulunur. Bu fiyata göre bir opsiyon alış veya satış yönünde kullanılabilir. Opsiyonlar için spread, kullanım fiyatı ile satış fiyatı arasındaki farkı ifade eder. Şimdi size detaylı bir şekilde parite üzerinden anlatacağım. Spread oranının pariteden pariteye değişiklik gösterdiğini söylemiştik. Örnek olarak USDCAD paritesini ele alalım ve 1 lotluk işlem yaptığımızda ne kadar spread öderiz onu öğrenelim. USDCAD satış fiyatının 1,4000 iken alış fiyatının 1,4010 seviyelerinde olduğunu varsayalım. Bu durumda 1 birim için Spread oranının ne olduğunu hesaplayalım.
1,4010-1,4000=10 piptir. USDCAD paritesinde 1 lotluk işlem yaptığımızı düşünürsek (1 Lot 100.000 birim) 1,4010 x 100,000= 1401000 TL değerinde işlem yapmış olursunuz. Normalde spread olmasaydı 1,4000 fiyat ile 1 lotluk işlem açtığınızda 1400000 büyüktükte işlem yapacaktınız. Peki bu iki durum arasında ki spread maliyetiniz ne olacak?
1,400000 – 1,401000= -1000 eder. Ancak spread oranında virgülden sonra ilk dört basamak önemli iki sıfırı sildikten sonra 10 dolar spread ücretini firmaya ödemeniz gerekecektir. Bu oran firmadan firmaya değişiklik göstermektedir. Bu durumda yatırımcının zararından kurtulması için USDCAD satış fiyatının artması yani 1,4020 seviyelerine çıkması gerekmektedir. Böyle olduğunu farz edersek son durumda,
(1,4020-1,4010) x 100.000 = 10 Dolar olur. Yani satış fiyatı bu fiyata ulaştığında siz henüz başa baş olmuş olursunuz. Kara geçmek için ise 1,4020 seviyesinin üstüne çıkması gerekmektedir. Kara geçmek için ya da zarar etmemek için satış fiyatının alış fiyatı üzerinde olması gerekir. Aksi halde spread düşük olacaktır ve yatırımcı zarar edecektir.
Spread Oranlarına Bakarken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Eğer hala kavramlar aklınıza yatmadı veya tam manasıyla öğrenemediyseniz. Size aşağıda belirteceğim 4 altın kurula tüm işlemlerinizde dikkat ederek açabilirsiniz.
- Spread oranları için pozisyon açtıktan sonra karınız spread ücretin üzerinde olmasına dikkat etmelisiniz aksi halde zarar edebilirsiniz çünkü spread hangi finansal üründe ve ne zaman işlem yaparsanız yapın Bu ücret ödemek zorunda olduğunuz bir maliyettir.
- Piyasa likit değilse spread oranları yüksek olacaktır bu yüzden dinamik spread yerine sabit spread kullanmayı tercih edebilirsiniz.
- İşlem yapacağınız enstrümanı bilmeniz ve işlem hacmini iyi öğrenmeniz çok önemlidir çünkü spread oranlarında meydana gelebilecek değişimleri kestirmeniz gerekecektir.
- Spread oranları üründen ürüne farklılık gösterir. Bu yüzden hangi üründe işlem yapacaksanız o ürünün spread oranlarını iyi bilmeniz gerekir. Bu durum zarara uğramamanız açısından faydalı olacaktır.
