Tam adı ile Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası olarak bilinen TCMB, Türkiye’nin tüm kur ve para politikalarını belirleyen, düzenleyen; kağıt para dolaşımından sorumlu olan bir kamu finans kuruluşudur. Bağımsızdır. Merkez Bankasının para basma yetkisi vardır ve devlet adına ona bu yetkiyi veren de TBMM’dir. Madeni paralarda da hazinenin denetimi altında üretilir ve Merkez Bankası denetiminde de piyasaya sürülür.
Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası, ilk olarak 11 Haziran 1930 senesinde bir anonim şirket olarak kuruldu. TCMB 1211 sayılı kanuna göre özel hukuk kurallarına tabidir. Merkez Bankasının hisselerinin %51’i Devlet Hazinesine, geriye kalan kısım da ulusal bankalara, yabancı bankalara, Türkiye’de kurulmuş olan ticari kurumlara, Türk vatandaşı gerçek ve tüzel kişilere aittir.
Peki bu anlattığımız Merkez Bankası’na tanına yetkiler ve görevler nelerdir?
Ülkelerde enflasyon kontrol altına alınmaz ise alım gücü de kontrolden çıkar. Alım gücünün düşmesi kişileri zor durumda bıraktığı gibi ülkeyi de krize sokabilir. Bu yüzden Merkez Bankasının görevlerinden belki de en büyüğü finansal açıdan istikrarı sağlamak, enflasyonun kontrolünü sağlamak, döviz ve para piyasalarında düzenleyici olarak rol almak.
Ülkelerde piyasada para akışının sorunsuz seyretmesi ve yeterli paranın bulundurulması ülke ekonomisi ve gerek gerçek gerek tüzel kişiler bakımından hayati önem arz eder. Merkez Bankasının en temel görevlerinden biri de piyasaya para arz etmek, piyasada akışkanlık yani bir diğer adı ile likidite sağlamak.
Ülkelerin ekonomik gücünün büyük kısmını oluşturan döviz rezervlerinin doğru şekilde yönetilmesi ülkenin ekonomik sağlığı için büyük önem arz eder. Türkiye’de uygulanacak Kambiyo Rejimini uygulamak yani döviz politikasını uygulamak da TCMB görevleri arasındadır.
Ülke içindeki döviz ve altın rezervlerinin ülkenin finansal gücü açısından ne kadar önemli olduğu herkes tarafından bilinir. Bu rezervlerin sağlıklı bir şekilde korunması ile yönetilmesi gerekir. Türkiye’deki döviz ve altın rezervleri TCMB sorumluluğu altındadır. Bu rezervleri korumak, saklamak ve yönetmek ile TCMB sorumludur.
Ülkede ekonomik anlamda bir duraksama olmaması ve para akışının sorunsuz bir şekilde devam etmesi için uygun ödeme sistemleri belirlenmesi ve bunların denetlenmesi gerekir. İşte TCMB aynı zamanda ödeme sistemleri ile de yakından ilgilidir. Bu ödeme sistemlerinin sorunsuz çalışması ile TCMB sorumludur.
Bunun gibi finans alanında bilgilendirici diğer yazılarımız için buraya tıklayınız.
